W 2005 roku Komitet Techniczny ISO/TC 44 przy współpracy z Komitetem Technicznym CEN/TC 121 ustanowił serię norm EN ISO 3834, zastępujących serię norm EN 729 i określających wymagania dotyczące prowadzenia procesów spawalniczych.
Aktualnie obowiązująca norma EN ISO 3834 składa się z pięciu części, które dotyczą kryteriów wyboru poziomu wymagań jakościowych, wymagań dla poziomów wymagań jakości oraz dokumentów niezbędnych do potwierdzenia zgodności z wymaganiami jakości dla poszczególnych poziomów jakości:
Część 1: Kryteria wyboru odpowiedniego poziomu wymagań jakościowych,
Część 2: Pełne wymagania jakościowe,
Część 3: Standardowe wymagania jakości,
Część 4: Podstawowe wymagania jakości,
Część 5: Dokumenty konieczne do potwierdzenia zgodności z wymaganiami jakości ISO 3834-2, ISO 3834-3 lub ISO 3834-4
Poziomy jakości określono w częściach 2 – 4 normy. Wytwórca, wybierając poziom wymagań jakości, bierze pod uwagę kryteria odniesione dla wyrobu, uwzględniając:
- zakres i znaczenie wyrobu o decydującym znaczeniu dla bezpieczeństwa,
- złożoności produkcji,
- zakres produkowanych wyrobów,
- zakres zastosowanych materiałów,
- stopień, dla którego niezgodności produkcyjne lub niezgodności spoiny wpływają na wykonanie wyrobu.
Poziomy wymagań jakościowych
Standardowy poziom wymagań jakościowych wg. ISO 3834-3 powinien być wymagany przy produkcji wyrobów obliczonych przy normalnym współczynniku bezpieczeństwa i obciążonych statycznie i dynamicznie. Zastosowane materiały powinny posiadać dobre własności spawalnicze, a prawdopodobieństwo powstawania niezgodności spawalniczych musi być niewielkie.
Podstawowy poziom wymagań jakościowych wg. ISO 3834-4 powinien być wymagany dla wyrobów obliczonych przy niskim współczynniku bezpieczeństwa i poddanych umiarkowanym obciążeniom statycznym, a występujące obciążenia dynamiczne odgrywać drugorzędną rolę.
W przypadku produkcji wyrobów spawanych, obliczonych przy wysokim współczynniku bezpieczeństwa, na które działają wysokie obciążenia statyczne i dynamiczne, wytwórca powinien spełniać pełne wymagania jakościowe w spawalnictwie.
Ze względu na różnorodność wyrobów spawanych i wpływ innych czynników, niemożliwe jest ustalenie wytycznych, które przyporządkowałyby konkretne wymagania jakościowe do wykonywania wyrobów. Decyzja o wyborze poziomu zapewnienia jakości leży w gestii wytwórcy.
Dokumentowanie wymagań jakościowych
Norma ISO 3834 nie określa wymagań dotyczących systemu zarządzania jakością, ale w pkt. 6. Arkusza 1 tej normy określono elementy normy ISO 9001, które powinny być uwzględnione przy tworzeniu systemu spełniającego wymagania jakościowe w spawalnictwie.
Procesy spawalnicze, jako procesy specjalne, stanowią element systemu zarządzania jakością. Ponieważ procesy te wymagają utrzymywania specjalnego nadzorowania, w związku z tym dokumentowanie procedur, jak i tworzone zapisy jakościowe muszą być również właściwie nadzorowane. Oznacza to, że:
- dokumenty stosowane powinny być aktualne,
- występuje pełna identyfikacja dokumentów,
- dokumenty są dostępne do stosowania,
- nieaktualne dokumenty są wycofane,
- dokumenty nieaktualne oraz zapisy jakościowe są archiwizowane.
Nadzorowanie procesów spawalniczych
Pewne zapisy jakościowe, tworzone przy prowadzeniu procesów spawalniczych, powinny być okresowo aktualizowane. Prawidłowość nadzorowania wymaga dokładnego monitorowania szczególnie obszarów, w których można spodziewać się zagrożenia jakości wytwarzanych wyrobów. Zadaniem wytwórcy jest prowadzenie nadzoru nad wyposażeniem do monitorowania i pomiarów w tych kluczowych etapach realizacji procesu, w których zapewnienie wiarygodności wyników jest konieczne. Nadzór taki należy wykonywać przez:
- wzorcowanie i/lub sprawdzenie w ustalonych odstępach czasu lub przed użyciem w odniesieniu do wzorców jednostek miary mających powiązanie z międzynarodowymi lub państwowymi wzorcami jednostek miary,
- identyfikację w celu określenia statusu wzorcowania,
- zabezpieczenie przed adiustacjami, które mogłyby unieważnić wynik pomiaru,
- ochronę przed uszkodzeniami,
- utrzymywanie zapisów z wzorcowania.
Wymagania jakościowe a system zarządzania jakością
Norma ISO 3834 rozgranicza zasady wdrażania spawalniczych wymagań jakościowych w zakładach posiadających wdrożony SZJ zgodnie z ISO 9001 i zakładach, w których tylko norma ISO 3834 jest podstawą budowania systemu spełniającego wymagania jakościowe w spawalnictwie.
W pierwszym przypadku wymaga się podejścia procesowego do budowania systemu i potwierdzenia powiązania wymagań obu norm.
W drugim przypadku, mając na uwadze tylko świadczenie usług spawalniczych dla klienta, nie popartych posiadaniem systemu zarządzania jakością, wytwórca chcąc spełnić wymagania jakościowe w spawalnictwie spełnia tylko wymagania arkusza 2, 3 lub 4 normy ISO 3834. Jest to szczególnie istotne dla bardzo małych przedsiębiorstw, starających się o wdrożenie systemu, spełniającego podstawowe wymagania jakości w spawalnictwie ISO 3834-4, gdzie są one bardzo ograniczone, wobec czego koszty okazują się znacznie mniejsze.
Autor artykułu - 
RedakcjaOpisujemy to co jest najważniejsze w budownictwie. Publikujemy wartościowe aktualności, ceny materiałów, recenzje sprzętów oraz opinie o firmach. Temat budownictwa nie ma dla nas żadnych tajemnic.
Napisz komentarz →