Przynależność Polski do Unii Europejskiej to dla wielu firm szansa na zaistnienie na rynku międzynarodowym i otworzenie się na potencjalnych klientów z innych rejonów świata. Choć fakt ten jest niezwykle atrakcyjny pod względem rozwoju, istnieje wiele ograniczeń wiążących się z przynależnością do UE, wśród których najistotniejszym wydaje się konieczność spełnienia określonych norm i standardów bezpieczeństwa.

Istnieje wiele stref, w których polskie firmy musiały szybko dogonić swoją zagraniczną konkurencję zarówno ze względu na wymagania prawne, jak i samą konkurencyjność na rynku zagranicznym.  Obecność we wspólnocie europejskiej wymaga od operujących na jej obszarze firm stosowania się do odpowiednich dyrektyw, norm i rozporządzeń narzuconych odgórnie krajom członkowskim. Jedną z takich norm jest zharmonizowana z rozporządzeniem 305/2011 norma EN 1090-1 dotycząca wytwarzania konstrukcji stalowych i aluminiowych dla budownictwa. Co dokładnie określa norma i w jaki sposób wpływa na branżę budowniczą w Polsce?

Co określa norma EN 1090?

Podobnie jak w przypadku wielu norm i standardów obowiązujących w różnych gałęziach przemysłu,  EN 1090 została wprowadzona po to, by ujednolicić rynek produktów budowlanych wprowadzanych do obrotu i ustandaryzować działania firm operujących w obrębie branży budowlanej. Norma EN 1090 jest przy tym dokumentem, którego stosowanie jest w UE obowiązkiem każdej firmy budowlanej, bez względu na jej rozmiar czy zasięg rynkowy.

Rozważając normę EN 1090 od strony technicznej, składa się ona z trzech mniejszych norm określających konkretne wymagania dotyczące różnych aspektów konstrukcji budowlanych. EN 1090-1 obejmuje całościowo proces wytwarzania konstrukcji budowlanych, a więc wskazuje standardy do spełnienia na każdym etapie produkcji – od projektowania, aż po montaż i uruchomienie. Bardziej szczegółowe wymagania dla poszczególnych procesów wytwarzania konstrukcji budowlanych zostały określone w normie EN 1090-2 w odniesieniu do konstrukcji stalowych, oraz normie EN 1090-3 dla konstrukcji aluminiowych.

Dość istotną w kontekście konstrukcji budowlanych kwestią jest ryzyko związane z ich produkcją. Ryzyko to jest przez normę EN 1090 pogrupowane w 4 klasach wykonania, określanych jako execution class, czyli EXC. Oznaczenie klasy jest istotnym elementem procesu certyfikacji firmy do wymogów normy, przy czym EXC1 będzie klasą najniższą, a EXC 4 – najwyższą. Klasy wykonania są określane na etapie projektowania konstrukcji.

Zastosowanie normy EN 1090 w budownictwie

Wszystkie firmy zajmujące się produkcją konstrukcji stalowych oraz aluminiowych podlegają wymaganiom określonym przez EN 1090 na mocy regulacji UE – informuje DNV GL. Konstrukcje te mogą być kompletnymi budynkami i budowlami, lecz także pojedynczymi elementami zintegrowanymi w konstrukcje nośne wyższej rangi. Przepisy EN 1090 obejmują wszelkie branże związane z budownictwem, a więc między innymi inżynierię lądową i wodną, budownictwo przemysłowe, budowę mostów, fasad i balustrad, a także konstrukcję rusztowań i platform roboczych.

Rynek budowniczy jest w Polsce naprawdę dobrze rozwinięty, jednak pomimo narzuconych przez UE wymagań, nie wszystkie przedsiębiorstwa stosują się do normy EN 1090. To z kolei stanowi bezpośrednie zagrożenie dla użytkowników wielu konstrukcji aluminiowych i stalowych, a więc w głównej mierze przypadkowych mieszkańców kraju. Wyłącznie świadomość społeczna oraz umiejętne wykorzystywanie certyfikacji przez firmy może sprawić, że branża budowlana będzie cieszyła się większym poziomem bezpieczeństwa i wyższą jakością pracy. Norma EN 1090 ma na celu zapewnienie jednolitości i standaryzacji branży budowlanej zgodnie z wymogami i standardami obowiązującymi na terenie całej Unii Europejskiej.